สรุปบทเรียนวิชา สำนักงานอัตโนมัติ ครั้งที่ 4 วันที่ 30 พ.ย. 53

การพัฒนาระบบสารสนเทศ
                          ( Information System Development )

      การพัฒนาระบบสารสนเทศเป็นกระบวนการในการสร้างระบบสารสนเทศขึ้นมาเพื่อใช้แก้ไขปัญหา หรือสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ธุรกิจ

ภาพแสดงวงจรการพัฒนาระบบ ( System Development Life Cycle : SDLC )

จำไว้เสมอว่า

      หาก  SA  (นักวิเคราะห์ระบบ) ถ้าไม่ใส่ใจในความต้องการของผู้ใช้แล้ว แต่มานั่งกำหนดระบบต่างๆ ขึ้นเอง งานที่ได้ก็จะไม่ตรงตามความต้องการของผู้ใช้ ทำให้เสียเวลาในการพัฒนาระบบขึ้นมาใหม่

ระยะเวลาของการพัฒนาระบบ

ระยะที่ 1 : Project Planning Phase

     - เป็นกระบวนการพื้นฐานบนความเข้าใจอย่างถ่องแท้ว่า ทำไม (Why) ต้องสร้างระบบใหม่
     - ทีมงานต้องพิจารณาว่าต้องดำเนินการต่อไปอย่างไรเกี่ยวกับกระบวนการสร้างระบบใหม่
     - จุดกำเนินของงาน เกิดขึ้นมาจากผู้ใช้ระบบ (User)
     - เนื่องจาก User
     - เป็นผู้ที่คลุกคลีและปฏิบัติกับระบบโดยตรง มีความใกล้ชิดกับระบบงานที่ดำเนินอยู่มากที่สุด
     - เมื่อ User มีความต้องการที่จะปรับปรุงระบบงานจึงถือเป็นจุดกำเนิดของ SA

หน้าที่ของ SA ในระยะที่ 1

      - ต้องทำการศึกษาถึงขอบเขตปัญหาที่ผู้ใช้กำลังประสบ

      - จะดำเนินการแก้ไขอย่างไร

      - ระบบใหม่ที่จะพัฒนาขึ้นมานั้นมีความเป็นไปได้หรือไม่

      - มีความคุ้มค่าที่จะลงทุนหรือไม่

*** ระยะที่ 1 เป็นระยะที่มีเวลาค่อนข้างสั้นและจำกัด เป็นระยะเวลาที่มีความสำคัญมากที่สุด

SA ต้องมีความเข้าใจในปัญหาอย่างแท้จริง ไม่อย่างนั้นจะ

     - ไม่สามารถตอบสนองผู้ใช้งานได้จริง
     - สูญเสียเวลาและเงินทอง
     - สูญเสียโอกาส

สรุึประยะของการวางแผนโครงการ

     - กำหนดปัญหา
     - ศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการ
     - จัดทำตารางกำหนดเวลาของโครงการ
     - จัดตั้งทีมงานของโครงการ
     - ดำเนินการโครงการ

ระยะที่ 2 : Analysis Phase

     - ต้องมีคำตอบเกี่ยวกับคำถามว่าใคร (Who) เป็นผู้ที่ใช้ระบบ
     - มีอะไรบ้างที่ระบบต้องทำ (What)

หน้าที่ของ SA ในระยะที่ 2 (ครั้งที่ 1)

     - ต้องดำเนินการในขั้นตอนของการวิเคราะห์ระบบงานปัจจุบัน (Current System) เพื่อนำมาพัฒนาแนวความคิดสำหรับระบบงานใหม่ (New System)

วัตถุประสงค์หลักของระยะการวิเคราะห์ระบบ คือ

     - ศึกษาและทำความเข้าใจในความต้องการต่าง ๆ ที่รวบรวมมาจาก User
     - ดังนั้นการรวบรวมความต้องการ จึงจัดเป็นงานส่วนพื้นฐานของการวิเคราะห์

SA สามารถรวบรวมความต้องการในด้านต่าง ๆ ได้ดังนี้

     - การสัมภาษณ์

     - การจัดทำแบบสอบถาม

     - การอ่านเอกสารเกี่ยวกับการปฏิบัติงานของระบบงาน

     - ระเบียบกฏเกณฑ์ของบริษัท

หน้าที่ของ SA ในระยะที่ 2 (ครั้งที่ 2)

      - นำข้อกำหนด (Requirement Specification) เหล่านั้นไปพัฒนาออกมาเป็นความต้องการของระบบงานใหม่โดยใช้เทคนิค

     - การพัฒนาแบบจำลองกระบวนการ (Process Model : DFD) เพื่ออธิบายถึงกระบวนการที่ต้องทำในระบบว่ามีอะไรบ้าง

     - การพัฒนาแบบจำลองข้อมูล (Data Model : ERD) เพื่ออธิบายถึงสารสนเทศที่ต้องจัดเก็บไว้สำหรับสนับสนุนกระบวนการต่าง ๆ

สรุประยะของการวิเคราะห์

     - วิเคราะห์ระบบงานปัจจุบัน
     - รวบรวมความต้องการในด้านต่าง ๆ และนำมาวิเคราะห์เพื่อสรุปเป็นข้อกำหนดที่ชัดเจน
     - นำข้อกำหนดพัฒนาออกมาเป็นความต้องการของระบบงานใหม่
     - สร้างแบบจำลองกระบวนการของระบบงานใหม่ DFD
     - สร้างแบบจำลองข้อมูล ERD

ระยะที่ 3 : Design Phase

พิจารณาว่าระบบจะดำเนินการไปได้อย่างไร (How)


ตัดสินใจว่าจะพัฒนาระบบใหม่ด้วยแนวทางใด

      -  พัฒนาขึ้นเอง  ทำให้ได้โปรแกรมตรงตามความต้องการ แต่ถ้าผู้พัฒนาโปรแกรมมีความรู้ความสามารถไม่เพียงพอ ก็ต้องจัดให้มีการอบรม เรียนรู้เพิ่มเติม ทำให้เสียเวลา
      -  ซื้อโปรแกรมสำเร็จรูป   ได้โปรแกรมมาใช้ได้เลยทันที แต่อาจจะไม่ตรงตามความต้องการขององค์กร
      -  ว่าจ้างบริษัทพัฒนาระบบ (Software House) อาจจะเกิดการต่อต้านจากบุคลากร  มีราคาแพง  หากบริษัทรับจ้างขาดจรรยาบรรณ ข้อมูลขององค์กรอาจรั่วไหล

การออกแบบจะข้องเกี่ยวกับ

     - การออกแบบทางสถาปัตยกรรม (Architecture Design)
             - Hardware

             - Software

             - Networking

     - การออกแบบรายงาน (Output Design)
     - การออกแบบจอภาพเพื่อปฏิสัมพันธ์ (User Interface)
     - ฐานข้อมูล (Database)

สรุประยะของการออกแบบ

     - พิจารณาแนวทางในการพัฒนาระบบ
     - ออกแบบสถาปัีตยกรรมระบบ
     - ออกแบบฐานข้อมูล
     - ออกแบบ Output
     - ออกแบบ User Interface
     - จัดทำต้นแบ ตุ๊กตา (Prototype)
     - ออกแบบโปรแกรม

ระยะที่ 4 : Implementation Phase
     - ระบบเกิดผลขึ้นมาด้วยการ

     - การสร้างระบบ

     - การทดสอบระบบ

     - การติดตั้งระบบ

วัตถุประสงค์หลักของระยะที่ 4

     - ระบบมีความน่าเชื่อถือ มีประสิทธิภาพ
     - ระบบสามารถทำงานได้ดีตรงตามความต้องการ
     - User ต้องได้รับการฝึกอบรมการใช้ระบบ
     - ผลตอบแทนทางกำไรขององค์กรในทางที่ดีขึ้น

สรุประยะของการนำไปใช้

     - สร้างระบบขึ้นมาด้วยการเขียนโปรแกรม

     - ตรวจสอบความถูกต้องของโปรแกรม

     - แปลงข้อมูล

     - ติดตั้งระบบ จัดทำคู่มือ

     - ฝึกอบรมผู้ใช้ และประเมินผลระบบใหม่

ระยะที่ 5 : Maintenance Phase

       ระยะนี้ถือเป็นระยะเวลาที่ยาวนานที่สุด โดยเริ่มตั้งแต่ ระบบได้มีการติดตั้งเพื่อใช้งานแล้ว

สรุประยะของการบำรุงรักษา

     - การบำรุงรักษาระบบ

     - การเพิ่มเติมคุณสมบัติใหม่ ๆ เข้าไปในระบบ

     - การสนับสนุนงานของผู้ใช้

System Development Methodology

Model

     - Flowchart
     - Data Flow Diagram
     - Entities Relationship Diagram
     - Gantt / PERT Chart

Tool

     - โปรแกรมจัดการโครงการ

     - โปรแกรม / เครื่องมือช่วยวาด

     - โปรแกรมประมวลผลคำ

     - โปรแกรมจัดการฐานข้อมูล

Techniques

     - เทคนิคการสัมภาษณ์

     - เทคนิคการสร้างแบบจำลองข้อมูล

     - เทคนิคการวิเคราะห์ิเชิงโครงสร้าง 

     - เทคนิคการออกแบบเชิงโครงสร้าง